پارگی رباط صلیبی چگونه درمان میشود؟
پارگی رباط صلیبی چیست ؟
رباط صلیبی قدامی (ACL) یکی از رباطهای داخل زانوی شماست. این رباط، استخوان ران شما را به قسمت جلویی استخوان ساق پا (درشتنی) متصل میکند. صدمات رباط صلیبی میتواند از خفیف (مانند پارگیهای کوچک/ رگ به رگ شدن) تا شدید (پارگی رباط صلیبی) متغیر باشد.
ACL دارای ساختاری است که از جلوی PCL یعنی رباط متقاطع خلفی زانو گذر میکند. رباطهای صلیبی نام خود را از این واقعیت گرفتهاند که در داخل زانو یک صلیب تشکیل میدهند و در جهات مختلف از ران تا استخوان ساق پا حرکت میکنند. همراه با سایر رباطهای زانو، ACL زانوی شما را ثابت نگه میدارد و از خارج شدن استخوانهای ران و ساق پا از جایگاه خود ممانعت میکند.
پارگی رباط صلیبی زانو چیست؟
زمانی که از پارگی رباط صلیبی صحبت میشود، منظور پارگی رباط اصلی زانو یعنی قسمت قدامی است. بیشتر افراد زمانی که دچار پارگی رباط میشوند، آن را بهخوبی احساس میکنند. این نوع آسیب با نشانههایی مانند درد و التهاب شدید نمایان میشود. حدود پنجاه درصد پارگیهای رباط صلیبی منجر به آسیب به غضروفهای دیگر مانند غضروف منیسک و مفصلی میشود.
پارگی ACL
رگ به رگ شدن به وضعیتی اطلاق میشود که رباط کشیده شده اما خوشبختانه پاره نشده است. آسیبهای مربوط به رباط زانو با توجه به شدتی که دارند، قابل تقسیمبندی هستند. متاسفانه در بیشتر موارد آسیبدیدگی رباط، سایر قسمتها را نیز درگیر میکند. بنابراین سرعت درمان آن اهمیت بسیاری دارد.
سه نوع پارگی رباط صلیبی وجود دارد:
- رگ به رگ شدن درجه یک: این پارگی شامل کشش و ریزش رباط است. چندان جدی نیست و بهندرت نیاز به جراحی دارد.
- رگ به رگ شدن درجه دو: این نوع آسیب شامل اختلال جزئی رباط است. بسته به شدت آسیب، ممکن است نیاز به جراحی داشته باشد.
- رگ به رگ شدن درجه سه: این پارگی شامل پارگی کامل فیبر رباط است. معمولاً جراحی توصیه میشود.
علائم پارگی رباط صلیبی زانو چیست؟
- احساس ترکیدن در زانو
- درد و ناراحتی شدید
- التهاب
- از دست دادن دامنه حرکتی
- بیثباتی یا کمانش زانو
- خونریزی در داخل مفاصل
- مشکل در بازگشت به فعالیت
عوارض پارگی رباط صلیبی چیست؟
برخی از عوارضی که ممکن است ایجاد کند عبارتند از:
- خطر ابتلا به آرتروز زانو
- زوال غضروف مفصل
- دامنه حرکتی کمتر
- لنگیدن
معرفی مطلب مرتبط
مطلب مرتبط دیگری با موضوع تست های رباط زانو نوشته شده است. میتوانید مراجعه کنید و اطلاعات بیشتری در این مورد کسب کنید.
آسیب و پارگی رباط صلیبی چگونه اتفاق میافتد؟
- انجام برخی از ورزشها مانند اسکی، فوتبال، بسکتبال و… میتوانند منجر به پاره شدن رباط صلیبی زانو شوند. اگر زانوی خود را بپیچانید، بهویژه زمانی که پایتان روی زمین است – برای مثال، از یک پرش فرود میآیید و در جهت مخالف میپیچید.
- هنگام دویدن یا راه رفتن بهسرعت تغییر جهت دهید.
- هنگام دویدن، سرعت خود را کاهش دهید یا ناگهان متوقف شوید.
- مفصل زانوی خود را بیش از حد باز کنید.
- اگر در حال انجام ورزشهای تماسی هستید، در صورت ضربه مستقیم به زانو در اثر برخورد با بازیکن دیگر، ممکن است به آسیب یا پارگی رباط صلیبی دچار شوید.
درمان پارگی رباط صلیبی بدون جراحی
پزشکان با انجام معاینات میزان پارگی رباط صلیبی زانو را تشخیص میدهند. در این حالت، انتخاب روش درمانی شما به عوامل زیر بستگی دارد:
- نوع و میزان آسیب ACL شما.
- هر گونه آسیب به بافتهای اطراف
- مرحله و وضعیت آسیب
- سن و سبک زندگی شما
جراح زانو میتواند شما را در تصمیمگیری در مورد درمان آسیب ACL راهنمایی کند. او در مورد مزایای یک رویکرد غیرجراحی برای آسیب ACL با شما صحبت خواهد کرد.
برای آسیبهای جزئی ACL ، ممکن است بریسهای محافظ و فیزیوتراپی جهت تقویت عضلات اطراف زانو کافی باشد.
درمان پارگی ACL
برای درمان پارگی خفیف ACL، پزشک ممکن است به شما توصیه کند:
- چند بار در روز یخ را روی زانو بمالید.
- زانو را بالاتر از سطح قلب خود نگه دارید.
- زانو را با بانداژ فشرده کنید.
- فعالیت را برای چند هفته کاهش دهید یا متوقف کنید.
- برای کاهش تورم و تسریع بهبودی از داروهای ضد التهابی مانند ایبوپروفن استفاده کنید.
درمان پارگی ACL بستگی به مرحلهای دارد که در آن تشخیص داده شده است. اکثر افرادی که دچار پارگی ACL میشوند، ظاهراً تحت عمل جراحی قرار میگیرند. تعداد کمی نیز میتوانند از طریق برخی برنامههای توانبخشی به کارهای روزانه خود بازگردند و نیازی به جراحی ندارند. اغلب جراحیها با فیزیوتراپی در مدت 6 تا 12 ماه بسته به درجه پارگی دنبال میشوند.
چه مدت طول میکشد تا پارگی رباط صلیبی بهبود یابد؟
مدت زمانی که به درمان نیاز دارید بر اساس میزان آسیب و میزان بهبودی بدن شما متفاوت است. هر انسانی منحصر به فرد است و با سرعتهای مختلف بهبود مییابد.
فیزیوتراپی برای پارگی رباط صلیبی
فیزیوتراپیست زانوی شما را بررسی میکند و سپس برنامهای از تمرینات توانبخشی را متناسب با نیازهای فردی شما ارائه میکند.
بیمارانی که فکر میکنند پارگی رباط صلیبی دارند، باید در اسرع وقت یک ارزیابی ترتیب دهند. برای تعیین اینکه آیا رباط صلیبی آنها آسیب دیده است یا خیر، میتوان آزمایشهای خاصی انجام داد. با این حال، تشخیص پارگی ACL بلافاصله پس از آسیب میتواند دشوار باشد. زیرا درد، تورم و اسپاسم عضلانی تشخیص را محدود میکند. در صورت صلاحدید جراح ارتوپد ممکن است برای اسکن MRI از زانو ارجاع شوید.
معمولاً جراحی برای درمان پارگی رباط صلیبی زمانی انجام میشود که سایر روشهای مراقبتی و درمانی مانند فیزیوتراپی و… بی اثر باشند. البته فیزیوتراپی بهعنوان یک درمان تکمیلکننده چه در حالت جراحی و غیرجراحی انجام میگیرد. جراحی برای درمان پاره شدن رباط صلیبی تحت تاثیر عواملی مانند سن، وضعیت زانو، شغل، میزان فعالیت فرد، میزان تعهد بیمار به مراقبتهای درمانی یا پس از جراحی و… بستگی دارد. میزان فیزیوتراپی برای درمان پارگی رباط نیز با توجه به نظر پزشک تعیین میشود. البته نوع و شدت آسیب نیز در میزان جلسات فیزیوتراپی از اهمیت قابل توجهی برخوردار است.
انجام فیزیوتراپی از مهمترین درمانها برای پارگی رباط است. بهگونهای که این درمان باید بلافاصله بعد از پارگی رباط صلیبی آغاز شود. در واقع هدف از انجام این نوع فیزیوتراپی کاهش التهاب و برگشت دامنه حرکتی زانوست. اگر زانو برای درمان رباط پاره شده نیاز به جراحی داشته باشد، جراحان تا زمان دستیابی به دامنه حرکتی کامل منتظر میمانند.
جمعبندی
پارگی ACL میتواند هر فردی را از انجام کارهای روزمره باز دارد. آسیب رباط صلیبی زانو از درجات مختلفی برخوردار است. انتخاب شیوه درمان نیز با توجه به میزان آسیب، مرحله تشخیص و سن بیمار انجام میشود. به طور کلی حرکات سریع و ناگهانی زانو میتواند شرایط برای پاره شدن رباطهای صلیبی را به وجود آورد. بخش بسیاری از آسیبهای رباط صلیبی نیز به کمک فیزیوتراپی قابل درمان است.